Ouderschap, het komt zomaar ineens, of men er klaar voor is of niet. Alle dingen die daarvoor voor ons onbelangrijk waren, werden opeens belangrijk.
Ik was niet voorbereid op het moederschap, maar wanneer kan iemand zeggen dat men daar helemaal klaar voor is? Ik had absoluut geen idee van wat het met zich mee zou brengen, en zeker niet dat ik een overbezorgde moeder zou worden.
Mijn ervaringen met de dood en verlies uit het verleden kwamen nu op mijn afstormen alsof ik ze al die jaren in een kluisje had gelegd en nu pas, met de komst van mijn kind, de deur op een kiertje was komen te staan. Ik had geen moment rust, noch in mijn geest, noch in mijn lijf. Hierover praten kon ik niet. Ik was bang dat de mensen zouden denken dat ik een slechte moeder was.
Toen de baby nog in mijn buik zat, had ik hem beloofd dat ik altijd bij hem zou blijven om hem te beschermen. Maar nu wist ik dat ik me niet aan mijn belofte kon houden. Over de dood had ik nu eenmaal geen controle en ook geen controle over mijn eigen leven. Ik kon niet de blijdschap voelen die ik hoorde te voelen.
Andere moeders leken het in tegenstelling tot mij makkelijker te hebben met hun rol, maar langzamerhand zou ik er achter komen dat dat niet altijd zo was.
Moederschap was voor mij een strijd, een strijd tussen mijn eigen zelf en wat van mij verwacht werd.
De kloof tussen mij en mijn man werd dieper. Hij leek me niet langer te begrijpen. Ik was eenzaam, mijn eigen familie was ver weg, ik had weinig vriendinnen, geen baan. Oog in oog met mijn angsten leefde ik mijn dagen in stilte. Toen het tweede kindje kwam, begon de angst in mij te verzwakken. De spanning tussen mij en mijn man nam toe. Mijn oudste zoontje en mijn man hadden hun eigen wereld waarin geen plaats leek weggelegd voor mij. Als ik de spanning in mij niet meer kon verdragen, pakte ik de baby in een dekentje en ging wandelen. Als ik met hem wandelde, daalde de rust over mij neer en die rust werd mij dierbaar. Stiekem wist ik dat moederschap zo hoorde te voelen. Tijdens onze wandelingen droomde ik hoe ik later een baan zou krijgen en mijn opleiding zou afronden. Ik zou niet meer financieel afhankelijk zijn van mijn man en dan zou hij mij meer gaan respecteren. Ik zou mijn vrije tijd bij hem opeisen. Ik zou tijd krijgen om eigen hobby’s te ontwikkelen en om er achter te komen wie ik werkelijk was.
Toen de baby één jaar oud was, schreef ik me in voor een Bachelor Social Work. Ik vond een stageplek, ik regelde een crèche voor de kinderen en ik ging naar school.
Duizenden keren vroeg ik me af of ik de goede keuze had gemaakt, of het niet egoïstisch was geweest dat ik mijn kinderen in de crèche had gestopt. Maar nu zou ik drie jaar doorzetten, ook al voelde ik me schuldig omdat ik meer wou zijn dan moeder.
Moederschap zou ook tijdens mijn studiejaren een thema blijven. In het laatste jaar van mijn opleiding bereidde ik me in mijn afstudeerscriptie voor op hetzelfde thema. Het onderwerp lag mij nauw aan het hart, te nauw zelfs. Ik wou de taboes onderzoeken rond moederschap, mijn onderzoek noemde ik ‘Wat moeders niet vertellen!’
Enthousiast over mijn onderwerp wilde ik mijn onderzoek starten. Maar het afstudeerplan werd afgekeurd, het was te persoonlijk geworden, aldus mij scriptiebegeleider. Ergens had hij gelijk, maar voor mij had het onderzoek veel goeds gedaan. Ik was niet langer alleen, ik deelde het lot van duizenden andere moeders.
Wij zijn overal, men ziet ons op straat, achter de kinderwagens, op de fiets, in de auto, in het openbaar vervoer. We doen onze boodschappen, we voeden en verzorgen onze kinderen. Glimlachen naar elkaar. Als we elkaar op straat tegen komen, proberen we in de ander een glimp op te vangen van onze eigen angst. Maar we stappen verder, kalm, onze eigen wanhoop diep verbergend, met het treurige gevoel dat we de enige zijn. En we blijven ons stiekem afvragen wanneer we terug onszelf zullen worden en wanneer we ons oude leven terug zullen krijgen. Nooit. Maar dat zal niemand ons vertellen. Daar moeten we maar zelf achter komen, ieder op zijn eigen manier.
En dan kunnen we afscheid nemen van ons oude ‘ik’ en kennis gaan maken met ons (nieuwe) zelf.
Nee, ik was geen perfecte moeder. Wie ik was, wist ik toen niet, pas nu terwijl ik dit schrijf, begint het pad van mijn groei zich te tonen. Want ‘perfect moederschap’ is een mythe, net zoals alles wat ‘perfect’ genoemd wil worden in ons menselijk bestaan.
In de zachtheid van de middelmaat ontdekte ik mijn zegen, want er was niemand die van mij iets eiste, behalve ikzelf.
Na zoveel jaren moederschap durf ik te zeggen dat ik het niet weet. Ik kan mijn kinderen verzorgen, knuffelen en liefhebben, hun structuur, grenzen en regelmaat bieden, maar ik kan ze niet gelukkig maken. Ik kan mijn best doen om een betere wereld voor hen te scheppen, maar ik weet niet of dat mij zal lukken.
Ik zie ze groeien en ontwikkelen en ik voel dat er geen beter ‘weten’ bestaat dan dat wat ze in zichzelf dragen. Zij weten het, zij weten wat ze nodig hebben om in evenwicht te groeien en gelukkig te worden. Dan is alles, hoe moeilijk dan ook, opeens makkelijker te verdragen omdat ik het voorrecht heb om het van dichtbij te kunnen zien.
